هدف از این پایان نامه گروه درمانی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل می باشد
نظریه تحلیل رفتار متقابل توسط اریک برن(1961)- روان پزشک و روانکار تربیت شده در مکتب فروید- بنیان گذاری شده و از نظر تاریخی، توسعه و ادامه روانکاری است که مفاهیم آن به ویژه برای درمان گروهی طرحریزی شده است(نوابی نژاد، 1383).این نظریه برای بکارگیری در گروه درمانی، رویکردی عالی و مناسب است. برن معتقد است که درمان گروهی اطلاعات بیشتر و سریع تری را درباره برنامههای شخصی زندگی فرد در مقایسه با درمان های فردی ارائه می دهد.
گروه درمانی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل در یک زمینه گروهی که در آن اعضاء میتوانند طرح و دستورالعمل زندگی خود را که از خاطرات اولیهشان نشأت میگیرد در تعامل با یکدیگر تجزیه کنند، بهترین انتخاب درمانی برای این افراد است. راه های زیادی برای خودشناسی از طریق تحلیل تعامل درون گروهی وجود دارد؛ چنانچه در کارکرد گروه های گشتالتی -اکنون و اینجا- مشاهده میشود. گروههای تحلیل رفتار متقابل مسائل گذشته را به زمان حال میآورد، و اعضای گروه با معرفی اعضای خانواده خود در گذشته و حال، این فرآیند را تسهیل میکنند. در نتیجه تعامل های درون گروهی، اعضا فرصت های بسیاری خواهند داشت تا تصمیمات گذشته خود را مرور کنند و به چالش بکشند و تصمیمات جدید را به تجربه بگذراند. در درمان گروهی رویکرد تحلیل رفتار متقابل، یکی از استدلالات قوی آن است که گروه تجزیه زنده ای را فراهم میآورد که اعضا آن را با خود به خانواده، دوستان و جامعهای که درآن زندگی میکنند، انتقال می دهند(نوابی نژاد، 1383).
"بالغ" که وظیفه خود را به عنوان تخمین احتمالات انجام میدهد، می تواند سیستم ارزشی جامعی را تنظیم کند که قادر باشد نه تنها روابط ازدواج بلکه تمام ارتباطات زندگی انسان را احاطه نماید. بر عکس کودک، "بالغ" می تواند عواقب یک کار را حدس بزند، و لذت آنی را به تعویق بیندازد. "بالغ" می تواند سیستم ارزشها وتصمیم های تازه را بر پایه بررسی های جدیدی در زمینه تاریخ و فلسفه و مذهب آغاز کند.و برعکس "والد"، "بالغ" در فکر حفظ شخص است نه در فکر حفظ سنتها و دستگاه. "بالغ" می تواند آگاهانه به خود بقبولاند که محبت آمیز بودن مهم است(برن، به نقل از عدالتي 1388). در توضیح گروههای مشاوره و روان درمانی می توان گفت در این نوع گروهها که از نوع گروههای کوچک (زیر 12 نفر) هستند، به درمان مشکلات روانی داوطلبان کمک میشود. اعضای گروه مشکلی دارند و برای دریافت کمک و توصیه های درمانی مراجعه میکنند. در این گروه ها، کار از ارائه اطلاعات صرفه فراتر می رود و برقراری روابط حسنه مشاور با مراجعان و به وجود آوردن جوی مملو از اعتماد و احترام و تفاهم ضروری است، تا افراد گروه به تدریج مسائل خود را مطرح سازند و با بهرهگیری از بازخوردی که از دیگران دریافت میدارند، به حل مشکلاتشان موفق شوند(شفیعآبادی، 1384).
عموماً زمان گروه درمانی بین یک تا دو ساعت است و متوسط آن یکونیم ساعت است. گروه درمانی بین 3 تا 15 نفر موفقیت آمیز است و بسیاری از درمانگران حد متوسط را بین 8 تا 10 نفر ذکر کرده اند. این در حالی است که کاپلان و سادوک معتقدند گروه درمانی با گروههای کوچک مثل 3 نفر و گروه های بزرگتر تا 15 نفر نیز موفق بوده است. آنچه مهم است این که به تعداد اعضای شرکت کننده در گروه توجه خاص شود؛ زیرا از عوامل موثر و مفید در کسب موفقیت به شمار میآید (عامري، 1384).
فهرست مطالب
تحليل رفتار متقابل 14
تاريخچه تحليل رفتار متقابل 14
تعريف تحليل رفتار متقابل 14
فلسفه تحليل رفتار متقابل 15
نظريه شخصيت برن 15
تحليل كنشي حالات نفساني 17
كودك مطيع و كودك طبيعي 17
كودك مطيع و سازگار با بخش هاي مثبت و منفي 18
كودك طبيعي با بخش هاي مثبت و منفي 19
والد مهربان و تغذيه كننده و والد كنترل كننده و مستبد يا سرزنشگر 19
والد كنترل كننده و مستبد با بخش هاي مثبت و منفي 19
والد مهربان و تغذيه كننده با بخش هاي مثبت و منفي 19
تشخيص حالات نفساني 20
تشخیص رفتاری 20
سرنخ هاي والد 20
سرنخ های بالغ 22
سرنخ هاي كودك 23
تشخيص رفتارهاي اجتماعي 24
تشخيص برمبناي شرح حال 24
تشخيص پديدار شناختي 24
روابط متقابل 25
روابط متقابل مكمل 27
اولين قانون ايجاد رابطه 28
رابطه متقابل متقاطع 28
دومين قانون ايجاد رابطه 29
نوازش ها 29
انواع نوازش 29
نوازش كلامي در مقابل غيركلامي 30
نوازش گرم و نرم(مثبت) در مقابل نوازش سرد و نيش دار(منفي) 30
نوزاش شرطي در مقابل غيرشرطي 30
راه هاي به دست آوردن نوازش 31
نوازش و تقويت رفتار 31
اقتصاد نوازش 32
نوازش خواستن 33
گروه درماني با رويكرد تحليل رفتار متقابل 45
رضايت زناشويي 47
يافته هاي پژوهشي مرتبط با تحقيق 50
پيشنه پژوهش انجام شده در خارج 50
پيشينه پژوهش انجام شده در ايران 53
جمع بندي 56
منابع