هدف از این پایان نامه بررسی دیدگاه ها و نظریه های تفکر انتقادی می باشد.

پائول و الدر (2001) تفکر انتقادی را به عنوان یک فرایند انضباط ذهنی و مجموعه ای از مهارت ها برای پردازش و گسترش اطلاعات و باورها تعریف می کنند. بر این اساس، تفکر انتقادی، فرایندی است که اندیشنده را قادر می سازد تا به خلق و ارزیابی عملکرد ذهنی بپردازد.    چافی(2003) تفکر انتقادی را هم به عنوان فلسفۀ آموزش و پرورش و زمینۀ مطالعاتی و هم به عنوان یک روش پژوهش معرفت شناختی تعریف می کند. او استدلال می کند که تفکر انتقادی ایده ایست با چارچوب نظری خاص خود که برای سازماندهی تجارب، شکل دهی دانش و بسط فلسفۀ زندگی به کار می رود. او تفکر انتقادی را به عنوان تلاش های سازمان یافته، ارادی و فعال فرد تعریف می کند که به منظور شفاف کردن و اصلاح درک خود از طریق ارزیابی دقیق اندیشه های خود و دیگران صورت می گیرد. (نیستانی و امام وردی،1392،ص:26)

مفهوم تفکر انتقادی از دیدگاه نظریه پردازان انتقادی، دارای معنا و رویکردی متفاوت است. نظریۀ انتقادی ابتدا توسط نظریه پردازان اروپایی مانند هورکهایمر، آدورنو و هابرماس در موسسه تحقیقات اجتماعی در سال 1923 در دانشگاه فرانکفورت آلمان شکل گرفت. از آغاز تاکید بیشتر این موسسه بر زمینه های تاریخی و علمی بود تا فعالیت های سیاسی. به هنگام مدیریت ماکس هورکهایمر از سال 1930، موسسه بیشتر به روابط میان فلسفۀ اجتماعی و علم به ویژه به پژوهش های میان رشته ای متمرکز شد. با روی کار آمدن نازی ها در سال 1933، موسسه چندبار مجبور به نقل مکان شد، در سال 1933 به شهر ژنو سوئیس نقل مکان نمودند. سپس در سال 1935 از سوئیس به نیویورک رفتند و در نهایت در سال1941 به کالیفرنیا رسیدند و تا چندین دهه همانجا ماندگار شدند. البته موسسه در سال 1953 دوباره به دانشگاه فرانکفورت بازگشت و در سال 1955 تئودور آدرنو توانست با هورکهایمر به صورت مشترک آن را هدایت کند. همراهی دو جبهه پژوهشی در دانشگاه کالیفرنیا و فرانکفورت، نوید پژوهش های موثری را می داد که با اریک فروم، مانهایم، هابرماس و گادامر به اوج می رسد.

ریشه های شکل گیری مکتب فرانکفورت با شرایط دهۀ 50 گره خورده است. ظهور فاشیسم و استالینیسم در اروپا، اضمحلال طبقۀ کارگر در فرهنگ و ایدئولوژی سرمایه داری، رکود جنبش های کارگری و سلطۀ دولت بر اقتصاد از جمله شرایطی است که به ظهور اندیشه های انتقادی یاری می رساند. بنیان گذاران مکتب فرانکفورت در پی بازنگری در مارکسیسم و تحلیل روبنای فرهنگی بودند. آنها برای بازسازی مارکسیسم از یک سو به عناصر هگلی اندیشۀ مارکس رو آوردند و از سوی دیگر به تلفیق مارکسیسم و روانکاوی فروید پرداختند. آنها به نقد اثبات گرائی و علم گرائی، نقد جامعه مدرن و عقل ابزاری، نقد فرهنگ و ایدئولوژی و بررسی رابطۀ نظریه و عمل (پراکسیس) پرداختند. نابرابری های نژادی، نبود فرصت های برابر اجتماعی برای همه، بی عدالتی جنسیتی و سقوط هویت ها در دهۀ شصت و هفتاد در میان کشور های اروپائی و آمریکائی از جمله مسائلی بودند که اندیشمندان انتقادی با آنها مواجه بودند.

فهرست مطالب

تبیین رویکرد تفکر انتقادی (معنا ، مبانی و ) 
2-1- مقدمه
2-1-2- معنا و مفهوم تفکر انتقادی
 2-1-2-1- مرز تفکر انتقادی و شبه تفکر انتقادی
 2-1-2-2-تفکر انتقادی به عنوان یک محصول یا فرایند 
 2-1-2-3- تلاش برای یافتن یک تعریف جامع
 2-1-2-4- تفاوت رویکردتفکر انتقادی با انواع دیگر رویکردهای تفکر
2-1-3- مبانی تفکر انتقادی
 2-1-3-1- مبانی فلسفی
 2-1-3-1-1- اندیشه های دورۀ کلاسیک
 2-1-3-1-2- اندیشه های دورۀ رنسانس 
 2-1-3-1-3- عصر روشن گری
 2-1-3-1-4- اندیشه ها یمعاصر
•جان دیوئی، پدر تفکر انتقادی مدرن
•رابرت انیس و تفکر مسئولانه 
•نظریه پردازان انتقادی(مکتب فرانکفورت) 
•لیپمن و کاربری تفکر انتقادی در آموزش فلسفه به کودکان
-مبانی فلسفی برنامه فلسفه برای کودکان
 1- مبانی هستی شناختی
 2- مبانی انسان شناختی 
 3- مبانی معرفت شناختی 
 4- مبانی ارزش شناختی 
 2-1-3-2- مبانی روانشناختی 
 2-1-3-2-1- دیدگاه شناختی ژان پیاژه
 2-1-3-2-2- دیدگاه ویگوتسکی 
2-1-4- مؤلفه ها، ویژگی ها و رویکردها
 2-1-4-1- مؤلفه های تفکر انتقادی
 2-1-4-2- ضرورت توجه به هر دو مؤلفۀ تفکر انتقادی 
 2-1-4-3- مهارت ها و تمایلات در تفکر انتقادی
2-1-4-4- رویکردهای تفکر انتقادی
2-1-4-4-1- تفکر انتقادی به عنوان یک مهارت عام
 2-1-4-4-2- تفکر انتقادی به عنوان یک مهارت در حوزۀ خاص
2-1-5- آموزش مبتنی بر تفکر انتقادی 
2-1-5-1- تفکر انتقادی در آموزش و پرورش
2-1-5-2- چرا فقدان تفکر انتقادی؟ 
2-1-5-3-پرورش تفکر انتقادی
 2-1-5-3-1- پرورش مهارت های تفکر انتقادی 
 2-1-5-3-2- آموزش مبتنی بر دیالوگ
 2-1-5-3-3- بهره گیری از فنون طرح پرسش
 2-1-5-3-4- یادگیری مبتنی بر همیاری
 2-1-5-3-5- یادگیری بر مبنای حل مسأله
 2-1-5-3-6- آموزش بر مبنای مورد کاوی
 2-1-5-3-7- آموزش راهبردهای فراشناختی 
 2-1-5-3-8- پرورش تمایلات تفکر انتقادی
 2-1-5-3-8-1- موانع تفکر انتقادی 
 2-1-5-3-8-2- باورهای معرفتی در تفکر انتقادی 
 2-1-5-3-9- مؤلفه های کلاس درس مبتنی بر تفکر انتقادی
2-1-6- سنجش تفکر انتقادی
2-1-6-1- شیوه های سنجش تفکر انتقادی 
2-1-6-2- ابزارهای سنتی سنجش تفکر انتقادی
2-1-6-3- مسایل و مشکلات سنجش تفکر انتقادی

يشينه تحقيقاتي 
پيشينه داخلی
پيشينه خارجی 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی